Ποια η σχέση της Παθητικής – Επιθετικής με την Οριακή ΔΠ;

Οι διαπροσωπικές σχέσεις σήμερα αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα κοινωνικά  ζητήματα,  γιατί εκφράζουν το σύγχρονο τρόπο σκέψης και στάσης  του Δυτικού κόσμου.

Σε μια κοινωνία άκρως ανταγωνιστική και ατομικιστική που εξαίρει την μοναδικότητα και εγωκεντρικότητα του ατόμου απαιτείται πολύ θάρρος και Αγάπη να μπορέσει κανείς να αναπτύξει υγιώς κοινωνικές επαφές και να διαχειριστεί με επιτυχία τις κοινωνικές δεξιότητες που διαθέτει.

Περισσότερο από ποτέ η ψυχοθεραπεία σήμερα, ασχολείται με εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων και τεχνικών, σε ανθρώπους που δυσκολεύονται να συμμετέχουν πρωταγωνιστικά, στο παιχνίδι των ανθρώπινων σχέσεων και συναλλαγών.

Το άγχος που βιώνει το άτομο όταν αναγνωρίζει την προσωπική του ανεπάρκεια να οριοθετήσει ένα ρόλο,  στις διαπροσωπικές του σχέσεις και επαφές, είναι δυνατό να οδηγήσει σε  διαστρεβλωμένες καταστάσεις, που ανάγονται κυρίως στο φάσμα των διαταραχών προσωπικότητας (ΔΠ).

Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι, η τάση για εκδήλωση ΔΠ, αρκετές φορές ενυπάρχει στο άτομο και εκδηλώνεται σε περιόδους έντονης ψυχοσωματικής πίεσης. 

Οι ΔΠ εμφανίζονται συνήθως στην εφηβεία ή στην αρχή της ενήλικης ζωής και φαίνεται ότι η ανάπτυξή τους οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως π.χ. η ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου, οι πρώιμες παιδικές εμπειρίες του και η ποιότητα ικανοποίησης βασικών και πρωταρχικών αναγκών στο οικογενειακό περιβάλλον του, οι οποίες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.

Κάθε μια από αυτές τις διαταραχές προσδιορίζει και ένα συγκεκριμένο προφίλ προσωπικότητας που σαφέστατα σε περιόδους χωρίς ένταση εκδηλώνεται απλά, σαν ένα δομημένο σύνολο χαρακτηριστικών γνωρισμάτων.

Επίσης ν’ αναφέρουμε ότι  πολλοί άνθρωποι θα μπορούσαν να κατηγοριοποιηθούν με αυτό το σύστημα ταξινόμησης, χωρίς απαραίτητα να σημαίνει ότι θα οδηγηθούν στην ανάπτυξη συγκεκριμένης διαταραχής.

Έρευνες που έχουν γίνει υποστηρίζουν ότι υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων με ΔΠ που ταυτόχρονα ή ως συνέπεια της διαταραχής αυτής, παρουσιάζουν και άλλες ψυχιατρικές παθήσεις ή ψυχολογικές διαταραχές όπως, κατάθλιψη, διαταραχή πανικού, διπολική διαταραχή, βραχέα ψυχωτικά επεισόδια ή χρήση ουσιών.

Ας δούμε όμως όσο πιο περιεκτικά γίνεται  κάποια  από  αυτά τα προφίλ και συγκεκριμένα του Παθητικού- Επιθετικού και του  Οριακού..

Ποια τα χαρακτηριστικά του Παθητικού – Επιθετικού;

Ο παθητικός – επιθετικός έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό, την αντίφαση στην επιθυμία του να αποκτήσει τα οφέλη της εξουσίας και ταυτόχρονα να διατηρήσει την αυτονομία του.

Αντιτίθεται με έμμεσους τρόπους στους φορείς της εξουσίας (αστυνομικές αρχές, πολιτικούς, εργοδότες κτλ.) ενισχύοντας έτσι την αίσθηση της αυτονομίας.

Το άτομο προσπαθεί συχνά να ξεφύγει από τους νόμους και τους κοινωνικούς κανόνες με ένα είδος έμμεσης και καλυμμένης αντίδρασης (π.χ. απουσιάζει τακτικά από το σχολείο, δεν τηρεί με συνέπεια το ωράριο εργασίας, δεν παραδίδει εργασίες στην καθορισμένη προθεσμία κτλ. ).

Από την άλλη πλευρά, εξαιτίας της ανάγκης του για αποδοχή και της επιθυμίας του να απολαμβάνει την προστασία και τα προνόμια της εξουσίας, δείχνει να υποτάσσεται και να συμμορφώνεται φαινομενικά με τους φορείς εξουσίας.

Η βασική αντίληψη του ατόμου με παθητική – επιθετική Δ.Π. είναι ότι  πρέπει  να κάνει τα πάντα με το δικό του τρόπο και χωρίς τις υποδείξεις των άλλων. 

Κατά βάθος δεν μπορεί να αντέξει τον έλεγχο των άλλων επειδή απειλεί την αυτονομία και την ανεξαρτησία του.

Ποια τα χαρακτηριστικά του Οριακού ;

Βιώνει συνεχώς έντονο φόβο εγκατάλειψης και απόρριψης, από τους φίλους του και τους ερωτικούς του συντρόφους και όταν γίνεται αυτό ή αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται να γίνει, γίνεται εκδικητικός, πανικοβάλλεται, θυμώνει και εξοργίζεται. 

Στις διαπροσωπικές σχέσεις κινείται μεταξύ δυο άκρων,(άσπρο-μαύρο) που χαρακτηρίζονται από έντονη υπερβολή.

Εξιδανικεύει εύκολα τους φίλους του, ειδικά όταν δέχεται την φροντίδα τους και απογοητεύεται έντονα όταν δεν παίρνει αυτό που θέλει με αποτέλεσμα να γίνεται χλευαστικός και είρωνας και κυνικός.

Οι διαπροσωπικές σχέσεις του είναι χαώδεις και εναλλασσόμενες αφού σπάνια υπάρχει μονιμότητα. 

Σε συναισθηματικό επίπεδο αντίθετα συναισθήματα εναλλάσσονται πολύ γρήγορα δημιουργώντας αντιφάσεις και καχυποψία στους γύρω για την αυθεντικότητα τους.

Ο συναισθηματικός χειρισμός των άλλων είναι καθημερινό φαινόμενο για αυτό και μετά από τέτοια καθημερινή εξάσκηση αποκτούν ιδιαίτερη ικανότητα να μπορούν να διεισδύουν στον εσωτερικό κόσμο των άλλων ανθρώπων.

Από όλες τις περιπτώσεις ΔΠ αυτή είναι και η πιο δύσκολη να αντιμετωπιστεί γιατί σε επίπεδο χαρακτηριστικών διαθέτει λίγο από όλα τις διαταραχές.

Αν  κάποιος προσωπικά ή ένας φίλος/η, εμφανίζεται με κάποιο  από τα  προφίλ που αναφέραμε, (στο Blog υπάρχουν σχεδόν όλα τα προφίλ των ΔΠ)  καλό θα ήταν να αρχίσει να αναρωτιέται,  για τους τρόπους που τα παιδικά βιώματα, επηρέασαν και  ώθησαν την ανάπτυξη τους.

Επίσης αν καταλήξετε ότι αυτά τα χαρακτηριστικά, σας δυσχεραίνουν τη ζωή σας καθημερινά, σταθερά και επαναλαμβανόμενα σημαίνει ότι έχουν εξελιχθεί σε εσφαλμένη αντίληψη προσώπων και καταστάσεων και χρειάζεται καθοδήγηση ειδικού.

Επειδή στην περίπτωση των διαταραχών αναφερόμαστε ουσιαστικά σε χρόνια χαρακτηριστικά, η θεραπεία δεν μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμη.

Όπως για την επίτευξη ενός στόχου, απαιτείται χρόνος, έτσι και για την αναγνώριση και συμβολοποίηση των εμπειριών μας, που σημαίνει με απλά λόγια, διεύρυνση της αυτογνωσίας μας, απαιτείται το ίδιο.

Το σημαντικό είναι να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και να επιθυμούμε την αλλαγή. 

Αν  το επιλέξουμε,  το σίγουρο είναι ότι θα κάνουμε το μεγαλύτερο δώρο στον εαυτό μας,  θα αρχίσουμε να βλέπουμε τη ζωή με πιο καθαρά μάτια….θα την  βιώνουμε ως ευλογία και όχι ως τιμωρία.

Πάντα υγιείς και χαρούμενοι….καλή δύναμη!!!

Πηγή:www/google/ Ψυχοθεραπεία και Αυτογνωσία.