Τελευταία Άρθρα

Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2013

Σχιζότυπη Διαταραχή της Προσωπικότητας


Γενικά
Αναφερόμαστε σε μια νέα σχετικά διαγνωστική κατηγορία, που θεωρείται ότι γενετικά σχετίζεται με τη Σχιζοφρένεια.

Παλαιότερα τέτοιες περιπτώσεις διαγιγνώσκονταν ως μεταιχμιακή, λανθάνουσα ή απλή σχιζοφρένειασήμερα όμως εμπίπτουν στη Σχιζότυπη Διαταραχή της Προσωπικότητας.

Ποια τα χαρακτηριστικά της διαταραχής;

Μοιάζει αρκετά με τον σχιζοειδή (έχει γίνει αναφορά σε προηγούμενο άρθρο) στο ότι δεν επιθυμεί τις διαπροσωπικές σχέσεις. Επιπλέον έχει δυσανεξία στην κατά πρόσωπο επικοινωνία και ιδιαίτερα όταν τα βλέμματα συναντιούνται.

Το συναίσθημα του είναι απρόσφορο και εκδηλώνεται με εκκεντρικό τρόπο. Οι πεποιθήσεις του είναι εκκεντρικές και για αυτό πολλές φορές σε μια παρέα θα προκαλέσει θυμό και οργή.

Χρησιμοποιεί ειδικές φράσεις για να εξηγήσει έννοιες που μόνο εκείνος αντιλαμβάνεται και αρέσκεται στην χρησιμοποίηση κωδικών συμπεριφοράς που για τους άλλους είναι ένα μυστήριο.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά δεν είναι αρκετά σοβαρά όμως,  ώστε να φτιάξουν τα κριτήρια της Σχιζοφρένειας.

Ποια είναι τα διαγνωστικά κριτήρια;

Είναι εμφανή τα κοινωνικά και διαπροσωπικά ελλείμματα (ανεπάρκειες) του ατόμου και χαρακτηρίζονται, από έντονη δυσφορία και ελαττωμένη ικανότητα για στενές σχέσεις, όπως επίσης και από γνωστικές ή αντιληπτικές διαταραχές και εκκεντρικότητες της συμπεριφοράς.

Αρχίζουν νωρίς στην ενήλικη ζωή και είναι παρόντα (ελλείμματα) σε μία ποικιλία καταστάσεων, όπως φαίνεται από πέντε ή περισσότερα από τα παρακάτω:

(1) συμπεριφορά ή εμφάνιση που είναι παράξενη, εκκεντρική ή περίεργη

(2) καχυποψία ή παρανοειδής ιδεασμός

(3) ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες συμπεριλαμβανόμενων και σωματικών παραισθήσεων

(4) παράδοξος τρόπος σκέψης και παράδοξος λόγος (π.χ. ασαφής, περιστασιακός, μεταφορικός, στερεότυπος)

(5) ιδέες συσχέτισης (αποκλείοντας τις παραληρητικές ιδέες συσχέτισης)

(6) έλλειψη στενών ή έμπιστων φίλων εκτός από συγγενείς πρώτου βαθμού
(7) παράδοξες πεποιθήσεις ή μαγική σκέψη που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και που είναι ασύμβατες με τις πολιτισμικές σταθερές (π.χ. δεισιδαιμονία, πίστη σε μαντική ικανότητα, τηλεπάθεια ή «έκτη αίσθηση» σε παιδιά και εφήβους, αλλόκοτες φαντασιώσεις ή αλλόκοτες επίμονες ενασχολήσεις)

(8) απρόσφορο ή περιεσφιγμένο συναίσθημα

(9) υπερβολικό κοινωνικό άγχος που δεν ελαττώνεται με την οικειότητα και τείνει να συνδέεται με παρανοειδείς φόβους παρά με αρνητική εκτίμηση για τον εαυτό του.

Στα πλαίσια της θεραπείας (συνεδριών) τα άτομα με αυτή τη διαταραχή εμφανίζονται αποσυρμένα, με ιδιαίτερη δυσκολία στην πρόσωπο με πρόσωπο διαντίδραση, με ελάχιστο ή απρόσφορο συναίσθημα, με περίεργη εμφάνιση και ομιλία, με παράξενες σκέψεις που συχνά χρειάζονται διευκρινίσεις και με εκκεντρικές πεποιθήσεις.

Για να γίνει πιο αντιληπτό, διευκρινίζονται τα εξής: Οι ιδέες συσχέτισης (Κριτήριο Ι) είναι λανθασμένες ερμηνείες διαφόρων γεγονότων ότι έχουν κάποια ιδιαίτερη σημασία ειδικά για το άτομο με τη διαταραχή(χωρίς, όμως ,να φθάνουν σε παραληρητικού επιπέδου πεποίθηση). 

Οι παράδοξες πεποιθήσεις και η μαγική σκέψη (Κριτήριο 2) αφορούν την αίσθηση του ατόμου ότι έχει ειδικές δυνάμεις, που μπορεί να το κάνουν να νιώσει γεγονότα πριν συμβούν, να ελέγξει μαγικά άλλους (π.χ. πιστεύει ότι κάτι που έκανε κάποιος, το έκανε γιατί μια ώρα πριν (ο ασθενής) είχε σκεφθεί ότι αυτός ο άλλος έπρεπε να τα κάνει) κ.ο.κ. 

        Οι ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες (Κριτήριο 3) μπορεί να είναι το να νιώσει το άτομο την παρουσία κάποιου άλλου στο υπνοδωμάτιο του ή ν' ακούσει κάποια φωνή να μουρμουρίζει το όνομα του. 

  Οι παραξενιές της σκέψης και του λόγου (Κριτήριο 4) περιλαμβάνουν ιδιοσυγκρασιακές φράσεις και ιδιοσυγκρασιακή κατασκευή φράσεων, ασάφεια, ασυνήθιστη χρησιμοποίηση λέξεων, συμπαγή ή υπερβολικά αφηρημένη σκέψη. 

       Παράδειγμα παρανοειδούς ιδεασμού (Κριτήριο 5) είναι το να πιστεύει το άτομο ότι τα άλλα άτομα που δουλεύει μαζί τους έχουν σαν σκοπό να υποσκάψουν τη σχέση του με τον προϊστάμενο. 

    Η συμπεριφορά και η εμφάνιση των ατόμων αυτών είναι παράξενη, ασυνήθιστη, εκκεντρική (π.χ. δεν βλέπουν στα μάτια, περνούν από την πόρτα λοξά, τα ρούχα τους είναι αταίριαστα κτλ. (Κριτήριο 6)

      Τα άτομα αυτά έχουν μεγάλο πρόβλημα να έρθουν σ' επαφή με άλλους ανθρώπους, νιώθουν «διαφορετικά» και ότι δεν ταιριάζουν, δεν νιώθουν άνετα να κάνουν σχέσεις και φαίνεται να μην επιθυμούν να κάνουν στενές σχέσεις και στενούς φίλους (Κριτήρια 7, 8).

Ποια είναι η θεραπεία;

     Τα άτομα με αυτή τη διαταραχή πιο συχνά προσέρχονται στη θεραπεία για κάποια Διαταραχή της Διάθεσης ή για κάποια Αγχώδη Διαταραχή, παρά για τα δυσπροσαρμοστικά στοιχεία της προσωπικότητας τους. 

  Οι Διαταραχές αυτές θ' αντιμετωπισθούν με ψυχοθεραπεία και φαρμακοθεραπεία.

  Η Σχιζότυπη Διαταραχή της Προσωπικότητας, αυτή καθ' εαυτή, αντιμετωπίζεται με ατομική ψυχοθεραπεία, η οποία είναι περισσότερο υποστηρικτική παρά αποκαλυπτική (γιατί η τελευταία, όπως και η ομαδική ψυχοθεραπεία, είναι απειλητική γι' αυτά τα  άτομα). 

    Εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες μπορεί να βοηθήσει, επίσης, στο να νιώσει το άτομο με τη διαταραχή αυτή πιο άνετα σε διαπροσωπικές καταστάσεις.


    Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, ότι η αντιψυχωτική αγωγή, σε μικρές δόσεις, μπορεί ενδεχομένως ν' ανακουφίσει το έντονο άγχος και να βελτιώσει τον παράξενο λόγο και τις ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες. Οπωσδήποτε, όμως, βοηθά σε περιόδους ψυχωτικών επεισοδίων.

        Πηγή:www.google/Διαταραχές και αντιμετώπιση.



                                          

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου